Türkiye, S-400’leri Rusya’ya İade Ederek F-35 Programına Dönüşü Hedefliyor
Ankara/Washington/Moskova – Türkiye, yaklaşık on yıl önce Rusya’dan satın aldığı S-400 hava savunma sistemlerini iade etmeyi değerlendiriyor. Bu adım, ABD ile bozulan savunma ilişkilerini onarmayı ve F-35 savaş uçağı programına yeniden katılmayı amaçlıyor.Bloomberg’in konuya yakın kaynaklara dayandırdığı habere göre, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, geçen hafta Türkmenistan’da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile yaptığı görüşmede S-400’lerin iadesini gündeme getirdi. Görüşme öncesi iki ülke yetkilileri arasında da benzer temaslar gerçekleşmişti. Kremlin ise liderler zirvesinde böyle bir talebin dile getirilmediğini açıkladı; Türk tarafı ise konuya ilişkin yorum yapmaktan kaçındı.Türkiye’nin bu girişimi, Washington’ın yıllardır sürdürdüğü baskının bir sonucu olarak görülüyor. ABD, S-400’lerin NATO sistemleriyle uyumsuz olduğunu ve F-35’lerin gizli teknolojilerini riske attığını savunarak, 2019’da Türkiye’yi programdan çıkarmış ve CAATSA yaptırımları uygulamıştı. S-400’lerden vazgeçilmesi halinde yaptırımların kaldırılması ve savunma işbirliğinin yeniden başlaması mümkün olabilir.Kaynaklar, Ankara’nın sistem için ödediği milyarlarca dolarlık bedelin iadesini de talep ettiğini belirtiyor. Bu, Rusya’dan ithal edilen enerji ürünlerinde indirim veya dengeleme mekanizmaları yoluyla gerçekleşebilir. Türkiye’nin Rusya-Ukrayna savaşında arabulucu rolü üstlenmesi, Moskova’yı bu talebe daha olumlu yaklaştırabilir.ABD tarafında ise olumlu sinyaller var. ABD’nin Türkiye Büyükelçisi Tom Barrack, yakın zamanda yaptığı açıklamalarda Ankara’nın S-400 sorununu 4-6 ay içinde çözebileceğini ve F-35 programına dönüşün önünün açılabileceğini belirtmişti. Başkan Donald Trump ile Erdoğan’ın Eylül ayındaki görüşmesinde de konu masaya yatırılmıştı.Uzmanlar, bu gelişmenin NATO içindeki gerilimi azaltabileceğini, ancak Rusya’nın talebi kabul edip etmeyeceğinin belirsiz olduğunu vurguluyor. Türkiye, NATO’nun ikinci büyük ordusuna sahip olsa da dengeli dış politika izlediğini savunuyor.