American Eagle CEO’su Sydney Sweeney reklamı tartışmasında geri adım atmıyor: “Öjeniği teşvik ederdi diyenler beni şaşırttı”
New York, 1 Ekim 2025 – American Eagle Outfitters’ın CEO’su Jay Schottenstein, Sydney Sweeney’nin yer aldığı tartışmalı kot pantolon reklam kampanyasının “ırkçı” ve “gerici” temalar içerdiği iddialarına karşı net bir duruş sergiliyor. Aylar önce patlak veren öjeniği (genetik seçicilik) teşvik ettiği yönündeki eleştirilere rağmen şirket, kampanyayı savunmaya devam ediyor. Ortodoks Yahudi kökenli Schottenstein, Wall Street Journal’a verdiği röportajda iddiaların kendisini “şaşkına çevirdiğini” belirterek, “Saldırgan olduğunu düşünseydik asla yapmazdık” dedi.
Reklam kampanyası, Temmuz 2025’te piyasaya sürüldü ve Sweeney’nin “mükemmel genler” (great genes) ile “mükemmel kotlar” (great jeans) arasında kelime oyunu yapan videoları içeriyordu. Sweeney, bir videoda “Genler ebeveynlerden yavrulara aktarılır, saç rengi, kişilik ve hatta göz rengi gibi özellikleri belirler. Benim kotlarım mavi” diye konuşurken, anlatıcı “Sydney Sweeney’nin mükemmel kotları var” diye tamamlıyordu.
Bu kelime oyunu, bazı eleştirmenler tarafından eugenics – yani ırkçı bir teori olarak bilinen ve Nazi Almanyası’nda da kullanılan genetik “iyileştirme” fikri – propagandası olarak yorumlandı. Özellikle Sweeney’nin sarışın, mavi gözlü ve beyaz tenli imajı, “beyaz üstünlüğü” (white supremacy) çağrışımları yaptığı gerekçesiyle sosyal medyada infial yarattı.
Tartışma, TikTok ve X (eski Twitter) gibi platformlarda hızla yayıldı. Aktivistler, kampanyayı “beyaz milliyetçiliğine aşk mektubu” olarak niteledi ve Sweeney’nin imajını “Nazi propagandası”na benzetti. Northwestern Üniversitesi’nden antropolog Shalini Shankar, “Bu, sınırlı bir güzellik kavramını pekiştiriyor ve eugenics’in ırkçı köklerini çağrıştırıyor” yorumunu yaptı.
Eleştiriler o kadar yoğunlaştı ki, bazı videolar American Eagle’ın resmi hesaplarından kaldırıldı. Şirket ise Ağustos başında bir açıklama yaparak, “Bu kampanya her zaman kotlar hakkındaydı. Herkesin AE kotlarını kendine özgü şekilde giymesini kutluyoruz. Mükemmel kotlar herkeste harika durur” dedi.
Sağ kesimden ise kampanyaya destek yağdı. Beyaz Saray İletişim Direktörü Steven Cheung, eleştirileri “cancel culture’ın kontrolden çıktığı” bir örnek olarak nitelendirdi. Eski ABD Başkanı Donald Trump, Truth Social’da Sweeney’yi öven bir paylaşım yaptı: “Kayıtlı Cumhuriyetçi Sydney Sweeney’nin reklamı en sıcak olanı. Kotlar raflardan uçuyor. Haydi Sydney!” Trump, aynı paylaşımda Jaguar’ın “woke” (aşırı solcu) bir reklamını eleştirdi.
American Eagle’ın Trump ailesiyle yakınlığı da dikkat çekti; Schottenstein ailesi yıllardır Mar-a-Lago üyesi ve CEO’nun oğlu burada evlendi.
Schottenstein, WSJ röportajında korkuya boyun eğmemenin önemini vurguladı: “Korkudan kaçamazsınız. Yaptığımızın arkasındayız.” 71 yaşındaki CEO, ekibine “sakin kalın ve yorum yapmayın” talimatı verdiğini de ekledi.
Tartışmaya rağmen kampanya büyük ticari başarı getirdi. Temmuz-Eylül arası dönemde şirket yaklaşık 1 milyon yeni müşteri kazandı. Sweeney imzalı “Cinched Waist” kot ceket bir günde, “Sydney Jean” modeli ise bir haftada tükendi. Hisse fiyatları %24 yükselirken, satışlar Şubat-Nisan dönemindeki %5’lik düşüşü tersine çevirdi.
Kampanya ayrıca hayırsever bir boyuta sahipti. Kotlardaki kelebek motifi, Sweeney’nin desteklediği aile içi şiddet farkındalığını simgeliyor ve satış gelirlerinin tamamı Crisis Text Line adlı ruh sağlığı derneğine bağışlanıyor.
Eleştirmenler ise bu unsurların, cinselleştirilmiş imajla çeliştiğini savunuyor. Rapçi Lizzo bile tartışmaya dahil oldu; Sweeney’nin videolarını “meme” haline getirerek “Benim kotlarım siyah” diye paylaşım yaptı ve ırk temalı bir gönderme yaptı.
Schottenstein, eugenics iddialarına özellikle duyarlı olduğunu belirterek, “Bunu çok iyi biliyorum. Eğer saldırgan olduğunu düşünseydik, yapmazdık” dedi. Şirketin Yahudi kökenli bir marka olması da bazı savunucular tarafından “ırkçı olamayacağı” argümanı olarak kullanıldı.
Tartışma, Amerikan kültüründeki “woke” karşıtlığı ve güzellik standartları tartışmalarını yeniden alevlendirdi. American Eagle, Sweeney ile işbirliğini genişletmeyi planlıyor; ancak eleştirmenler, markanın “geleneksel feminenlik” vurgusunun gerici bir geri adım olduğunu düşünüyor.
Bu olay, moda endüstrisindeki kelime oyunlarının ne kadar hassas olabileceğini bir kez daha gösterdi. American Eagle’ın cesur duruşu, ticari zaferle sonuçlansa da, kültürel bölünmeyi derinleştirdi.