Rusya’dan şaşırtıcı talep: Türkiye’nin S-400’lerini geri almak istiyor mu?
Ankara, 14 Eylül 2025 – Savunma sanayiinde uzun yıllardır tartışma konusu olan S-400 hava savunma sistemleriyle ilgili yeni bir iddia gündemi salladı. NEFES gazetesinde Murat Gürgen imzâsıyla yayınlanan habere göre, Rusya stok sıkıntısı yaşadığı için 2019’da Türkiye’ye sattığı S-400’leri geri alıp başka bir ülkeye satmayı değerlendiriyor. Ancak bu iddia henüz resmî kaynaklarca doğrulanmadı ve diplomatik kulislerde spekülasyonlara yol açtı.
İDDİANIN DETAYLARI
Habere göre, dünya genelinde hava savunma sistemlerine talep artarken Rusya’nın elinde hazır stok kalmadı. Ukrayna savaşı ve bölgesel krizler nedeniyle birçok ülke Moskova’nın kapısını çalıyor. Bu bağlamda, Rusya’nın Türkiye’ye sattığı ancak Ankara tarafından aktif olarak kullanılmayan S-400 sistemlerini geri alma fikri masaya yatırıldığı belirtiliyor. Sistemlerin depolarda tutulduğu ve NATO entegrasyon sorunları nedeniyle sınırlı kullanım gördüğü biliniyor.
Türkiye’nin yerli savunma projelerine hız verdiği bir dönemde bu talep, stratejik bir dönüm noktası olabilir. Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB) öncülüğünde geliştirilen “Çelik Kubbe” hava savunma sistemi, S-400’e olan ihtiyacı azaltıyor. KAAN millî savaş uçağı ve Siper gibi projeler de Türkiye’nin dışa bağımlılığını minimize etmeyi hedefliyor.
Uzmanlar, iade durumunda ABD’nin CAATSA yaptırımlarının (2019’da F-35 programından çıkarma gibi) kalkabileceğini ve Türkiye’nin F-16 modernizasyonu gibi yeni anlaşmalara kapı açılabileceğini söylüyor.
ARKA PLAN: S-400 KRİZİ NASIL BAŞLADI?
Türkiye, 2017’de Rusya ile 2,5 milyar dolarlık anlaşma imzâlamış ve 2019’da ilk sevkiyatları almıştı. Anlaşma, peşinâtın %45’inin peşin, kalanının krediyle ödenmesini içeriyordu. Ancak sistemin NATO uyumluluğu olmaması ve ABD’nin yaptırımları, Türkiye’yi zor durumda bırakmıştı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, teknoloji transferi ve ortak üretim şartlarını vurgulamış olsa da anlaşma detayları gizli tutuluyor.
Son yıllarda Rusya, Türkiye’ye ek bakım hizmeti teklif etmişti (Eylül 2025). Ancak geri alım iddiası yeni. X platformunda (eski Twitter) son günlerde yüzlerce paylaşım yapıldı; bâzı kullanıcılar “ikinci kriz kapıda” derken, diğerleri “mantıksız, S-400’ler stratejik kaldı” yorumunda bulundu. Ukrayna basınına göre Rusya, savaş kayıpları nedeniyle bu talebi gündeme getirmiş olabilir.
RESMÎ AÇIKLAMA YOK: NE OLACAK?
Millî Savunma Bakanlığı (MSB) veya Dışişleri Bakanlığı’ndan henüz bir yalanlama veya doğrulama gelmedi. Daha önce (2023’te) Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir, S-400’lerden vazgeçme niyeti olmadığını söylemişti. Rusya tarafı da “nihai kullanıcı” satışlarını üçüncü ülkelere izin vermediğini vurgulamıştı.
İade olursa, füzelerin raf ömrü (yaklaşık 10 yıl) ve bakım masrafları pazarlık konusu olabilir. Uzman görüşüne göre, Türkiye yerli sistemlere odaklanırken iade, ABD ile ilişkileri düzeltebilir ancak Rusya ile ticâri gerilim yaratabilir.
Gelişmeleri takip ediyoruz – resmî bir adım atılması durumunda, bunun savunma politikasında târihi bir değişim olacağı sanılıyor.