Sayıştay raporları açıklandı. Merakla bekliyordum. Çünkü memlekette bunca yoksulluk varken, devlet aygıtını yönetmekle görevli şahısların nasıl harcamalar yaptığını görmek istiyordum. Bakın, eğer bir ülkede bunca yoksulluk varsa, bir avuç da zenginleşen grup vardır. Bu zenginleşmenin yollarından biri de devletin maliyesini, kanını ve vergisini emmekten geçiyor.
Açıklanan raporlar, 2023 yılı denetimleri sonucunda düzenlenen genel uygunluk bildirimi, dış denetim genel değerlendirme raporu, faaliyet genel değerlendirme raporu, mali istatistikleri değerlendirme raporu ve kamu idarelerini içeriyor. Açıklananlar arasında toplamda 225 adet Sayıştay denetim raporu yer alıyor. Mahalli idarelere ilişkin olarak da 252 adet belediye ve bağlı idare, 20 adet il özel idaresi ve 61 adet mahalli idare şirketi ve birliği olmak üzere toplam 333 adet Sayıştay denetim raporu yetkili organlarında görüşülmek üzere ilgili kamu idarelerine gönderilmiş.
Raporlardaki bulgular her yıl azalıyordu, ancak bu yıl yok denecek kadar az. Merak etmeyin, gelecek yıl özellikle belediye raporları çok kapsamlı olacak. Çünkü belediyelerin çoğu muhalefette. Ne kadar şu anki raporların içi boş olsa da, ayrıntılardan yola çıkarak bulduğum detayları ve dikkatimi çekenleri aktarayım. Çünkü hayrete düşürecek harcamalar var.
Hazine ve Maliye Bakanlığı 2023 yılı bütçe giderlerinin ekonomik sınıflandırması tablosunda, bütçe gideri 2.6 trilyon Türk Lirası olarak belirtilmiş. Bakın, bunu eski para ile yazmadım; 13 haneli, aslında okumak zorlaşmasın diye kısalttım. Toplam harcama içindeki paylarına bakıldığında en yüksek oran yüzde 67.13 ile cari transferlere ait. Cari transferleri yüzde 25.34 ile “faiz giderleri” takip ediyor.
Peki, tutarı ne kadar biliyor musunuz? 673 milyar 751 milyon Türk Lirası! Bu tutar ödediğimiz faiz tutarı. Aylık 56 milyar, günlük 1.8 milyar Türk Lirası! Saatlik 76 milyon 875 bin Türk Lirası faiz ödemişiz! Devam edelim…
Karayolları raporlarındaki 2023 yılı “Bütçe giderlerinin ekonomik sınıflandırma” tablosuna göre, yap-işlet-devret projeleri için yapılan garanti ödemesi de skandal: 56 milyar 824 milyon Türk Lirası. Peki, verilen hazine garantileri tutarı ne kadar biliyor musunuz? Mesela 2023 yılında hazine garantisi diye ödediğimiz rakam 94 milyar Türk Lirası. 2024 yılına devreden garantili borç tutarı ise 656 milyar 435 milyon Türk Lirası! Lirayı geçtim, milyarlarca dolardan bahsediyoruz.
Gelin daha beterini açıklayayım… Hani nas nas diye yeri, göğü inlettik ve döviz aldı başını gitti ya. Hah, işte o dönemde dövizin artmasından dolayı oluşan kur farkı 251 milyar Türk Lirası olmuş. Sadece kur farkı! Cumhurbaşkanlığına ne demeli… Cumhurbaşkanlığı faaliyet gideri 9 milyar 565 milyon Türk Lirası olmuş. Bunun üzerine Temmuz ayı itibarıyla da Emniyet Koruma gideri ekleyin (7 aylık), o da 1.3 milyar Türk Lirası; etti mi size 10 milyar 918 milyon Türk Lirası. Sadece Cumhurbaşkanlığını ve Külliye’yi işletebilmek için bu millet milyarlarca lira harcıyor.
Bunlara istihbarat harcamaları ve gizli ödenek dahil değil. Bunlar da eklense, büyük ihtimal birkaç kat daha fazla bir harcamayla karşı karşıya kalacağız. Çankaya Köşkü neden kullanılmaz, cumhurbaşkanı zaten zırhlı araçla dolaşıyor, bu kadar korumaya onlarca koruma aracına ne gerek var? Bir jammer, bir eskort, bir zırhlı makam aracı yetecekken 100 araç niye?
Gerçi kime ne anlatıyorum. En ufak seyahate bile 5 tane dev uçakla gidiliyor. Yahu, süper güç dediğiniz ABD başkanı bile bu kadar uçakla korumayla seyahat etmiyor. Düşünün ki, cumhurbaşkanına özel koruma ekibine ek olarak Emniyet teşkilatı, bir de çevik kuvvet ve sivil polislerle çevre güvenliğini alıyor.
Bu ülkenin cumhurbaşkanı tabii ki korunacak. PKK’si, YPG’si, Mossad’ı, FETÖ’sü, CIA’sı durmaz. Fakat Külliye’nin bahçesindeki çiçeklere bakacağız diye, cumhurbaşkanı o bahçede basket oynayıp video paylaşacak diye, konutunun lüks havuzunda yüzecek diye böylesine bir gidere bu millet katlanmak zorunda değil. Erdoğan Keçiören’deki apartman dairesinde otururken bu millet daha zengindi. Artık değil.
Cumhuriyet