MEDVEDEV’DEN ADÂLET VURGUSU
“Toplumları Birleştiren Güç” Dmitri Medvedev, kaleme aldığı makâlede adâlet arayışının insanlık târihindeki birleştirici rôlüne dikkat çekti. Kamu yararı ve insanlığa karşı işlenen suçlarda güçlülerin sorumlu tutulmasının ortak vicdânı temsil ettiğini savunan Medvedev, bu fikrin evrensel bir öneme sahip olduğunu ifâde etti.
U.C.M.’YE SERT ELEŞTİRİ
“Roma Statüsü Hukuki Kusurlar Barındırıyor” Medvedev, Uluslararası Cezâ Mahkemesi’nin (U.C.M.) kuruluş belgesi olan Roma Statüsü’nün B.M. Şartı ile çelişen hükümler içerdiğini belirtti. Mahkemenin “adâlet” anlayışının seçici olduğunu iddia eden Medvedev, siyâsi etkilerle yönlendirildiğini ve egemen devlet lîderlerine yönelik tutuklama emirlerinin hukuka aykırı olduğunu öne sürdü.
TARİHSEL SÜREÇ
“Nürnberg’den Lahey’e Uzanan Yol” Medvedev, U.C.M.’nin kuruluşunun İkinci Dünyâ Savaşı sonrası ortaya çıkan uluslararası adâlet fikrine dayandığını hatırlattı. Roma Statüsü’nün 1998’de imzâlanmasıyla Lahey merkezli mahkemenin kurulduğunu belirten Medvedev, Mahkeme’nin Katılımcı Devletler Meclisi tarafından seçilen 18 yargıçla faaliyet gösterdiğini aktardı.
YAPISAL AKSAKLIKLAR
“Kendi Davasında Yargıç Olmak” U.C.M.’nin iç yapısını ele alan Medvedev, Mahkeme’nin kendi uyuşmazlıklarını çözen son mercî olması nedeniyle “kendi dâvâsında yargıç” pozisyonuna düştüğünü savundu. Bu uygulamanın tarafsızlık ilkesine aykırı olduğunu ve adâletin güvenilirliğini zedelediğini ifâde etti.
HUKÛKİ ÖNCELİK TARTIŞMASI
“B.M. Şartı Göz Ardı Ediliyor” Medvedev, Roma Statüsü ile B.M. Şartı arasındaki öncelik sıralamasının ters çevrildiğini iddia ederek, uluslararası hukukta B.M. Şartı’nın en üst düzey belge olduğunu vurguladı. “Cezâ hukukunun genel ilkeleri” kavramının ulusal ve uluslararası hukuk arasında ayrımı ihmâl ettiğini belirterek kavramsal hata içerdiğini söyledi.
MAHKEMEYE SİYÂSET GÖLGESÎ
“Seçici Körlük ve Batı Yanlısı Tutum” U.C.M.’nin adâlet misyonundan saparak Batı’nın siyâsi ajandasına hizmet ettiğini savunan Medvedev, Afrika ve Filipinler örnekleri üzerinden Mahkeme’nin çifte standart uyguladığını ileri sürdü. Rusya’nın özel askerî operasyonuna karşı yürütülen süreçlerin, hukûki değil siyâsi olduğunu öne sürdü.
A.B.D.’NİN TEPKİSİ VE EGEMENLİK TARTIŞMASI
Medvedev, A.B.D.’nin U.C.M.’ye yönelik yaptırımlarını hatırlatarak Mahkeme’nin egemen devlet başkanlarına yönelik tutuklama emirlerinin hukuka aykırı olduğunu belirtti. Roma Statüsü’nün B.M. Şartı’nın egemenlik ve dokunulmazlık ilkeleriyle çeliştiğini savundu.
“SALDIRGANLIK” TANIMI VE MOĞOLİSTAN KRİZİ
Medvedev, “saldırganlık” suçunun yıllar süren tartışmaların ardından Roma Statüsü’ne dâhil edildiğini, ancak tanımın siyâsi etkilerle biçimlendirildiğini öne sürdü. Moğolistan’ın Rusya Devlet Başkanı hakkındaki tutuklama emrini uygulamaması üzerine yaşanan gerilimi U.C.M.’nin hukûki tutarsızlıkları olarak değerlendirdi.
ALTERNATİF HUKUK KURUMU ÇAĞRISI
“BRICS Çerçevesinde Yeni Mahkeme” Makalesinin sonunda Medvedev, U.C.M.’nin artık uluslararası cezâ adâletini temsil etmediğini iddia ederek BRICS bünyesinde alternatif bir mahkeme kurulması önerisinde bulundu. Bu yeni yapının egemenliğe saygı, eşitlik ve müdâhalesizlik ilkeleri üzerine kurularak gerçek adâletin tesisi için çalışması gerektiğini vurguladı.