Sayıştay, kamu kurumlarına yönelik denetimlerde yine binlerce bulgu tespit etti. Rapora göre; Beştepe’deki Cumhurbaşkanlığı, 7.8 milyar TL para harcadı.
Sayıştay’ın Cumhurbaşkanlığı 2023 Denetim Raporu’nda, mali rapor ve tabloların tüm önemli yönleriyle doğru ve güvenilir bilgi içerdiği kanaatine varıldığı bildirildi. Rapora göre, kuruma geçen yıl Bütçe Yasası ile 7.2 milyar TL ödenek tahsis edildi. Yıl içerisinde eklenen ve düşülen ödenekler sonucunda yıl sonu ödeneği 8.4 milyar TL oldu. Bu ödenekten 7.8 milyar TL harcama yapıldı. Raporda, “2023 yılında kurumun faaliyet gideri 9 milyar 565 milyon 656 bin 331,30 TL, faaliyet net geliri ise 165 milyon 994 bin 858,30 TL olarak gerçekleşmiş olup yıl sonu dönem olumsuz faaliyet sonucu 9 milyar 399 milyon 661 bin 473 TL’dir. 2023 yılı bütçesi ile yıl içerisinde 147 milyon 164 bin 977,32 TL bütçe geliri elde edilmiş, buna karşılık ise 7 milyar 857 milyon 511 bin 494,72 TL bütçe gideri yapılmıştır” değerlendirmesine yer verildi.
Taşıtlar hesabı 5.2 milyar TL, yapılmakta olan yatırımlar hesabı ise 3.6 milyar TL olarak belirlendi. Kurumun mal ve hizmet alım gideri 4.6 milyar TL, personel giderleri 1.1 milyar TL, cari transferleri de 1.2 milyar TL olarak gerçekleşti.
Diğer kurumlara örnek olması gereken Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın denetim raporunda da çeşitli bulgulara yer verildi. Bu bulgular şöyle sıralandı: “Türev ürün işlemlerine ilişkin faiz gelir ve giderlerinin hatalı muhasebeleştirilmesi. Takipli alacağa dönüşen idari para cezalarının Gelir İdaresi Başkanlığı yerine bakanlık mali tablosunda raporlanması. Avukatlık vekâlet ücretlerine ilişkin muhasebe kayıtlarının hatalı tutulması. İlama bağlı ödemelerin muhasebe kayıtlarının zamanında yapılmaması. Genel bütçe dışındaki kamu idareleri adına açılan proje özel hesaplarının nema gelirlerinin bakanlığa aktarılması. Sosyal Güvenlik Kurumu’na yapılan transfer niteliğindeki ödemelerde ödeme emri belgesi ekinde hesaplamaya esas kanıtlayıcı belgelerin bulunmaması. Bazı düzenleyici ve denetleyici kurumların genel bütçeye aktarılması gereken gelir fazlalarını eksik göndermesi. Mali yıla ilişkin mahsup işlemleri dışındaki muhasebe kayıtlarının izleyen yılda yapılmaya devam edilmesi. Avukatlık vekâlet ücretlerinin dağıtımına ilişkin yasal ve sistemsel sorunların vekâlet ücretlerinin takip ve dağıtımını güçleştirmesi.”
Diyanet İşleri Başkanlığı denetim raporuna göre, kuruma geçen yıl Bütçe Yasası ile 35.9 milyar TL ödenek verildi. Yıl sonu ödeneği 47.9 milyar TL oldu. Bu ödeneğin tamamına yakını harcandı. Kurumun personel giderleri 39.5 milyar TL, mal ve hizmet alım gideri de 1.5 milyar TL olarak gerçekleşti. Sayıştay, Diyanet tarafından sunulan mali rapor ve tabloların doğru ve güvenilir bilgi içerdiğini bildirdi.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı denetim raporunda, “Bakanlık tarafından Kamu Özel İşbirliği (KÖİ) modeli çerçevesinde gerçekleştirilen yatırımlar sonucunda edinilen hizmet imtiyaz varlıkları karşılığında kaydı yapılan gelecekte elde edilmesi muhtemel vazgeçilen gelirlerden ilgili aya isabet eden tutarların, ay sonu gelir kaydedilmesine ilişkin muhasebe kayıtlarının yapılmadığı tespit edilmiştir” bulgusu yer aldı.
Karayolları Genel Müdürlüğü denetim raporunda, karayolları teknik şartnamesi hükümleri ile uyumsuzluk gösteren yol yapım sözleşmeleri olduğu belirtildi. Otoyollar ve köprüleri kullanıp da Türkiye’de kayıtlı ve tescilli araç plakaları ile aynı plaka dizilimine sahip yabancı plakalı araçlar için düzenlenen bazı geçiş ücretlerinin ya da idari para cezalarının ilgili yabancı plakalı araçlar üzerine düzenlenirken karmaşıklık oluştuğuna işaret edildi. Raporda, “Bu durum, yabancı plakalı aracın, Türkiye’de kayıtlı ve tescilli bir başka araç ile aynı plakaya sahip olması halinde ortaya çıkmakta olup hatalı düzenlenen geçiş ücreti veya idari para cezası terkin edilmekte ancak yabancı plakalı araçlar bu süre zarfında ülkeyi terk ettikleri için geçiş ücreti ya da idari para cezası tahsilatı sorumlulardan yapılamamaktadır” denildi. İhalelerde hafriyat döküm alanlarının belirlenmemesi ve takibinin yapılmaması da eleştirildi.
Ticaret Bakanlığı denetim raporunda, dış ticaret hizmetlerinin geliştirilmesi amacıyla oluşturulan ihracatçı birlikleri müşterek hesabında biriken tutarların Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) adına açılan bir banka hesabında toplandığı, bu hesaptan bakan onayı ile bakanlık ihtiyaçları için TİM’in sorumluluğunda harcama yapıldığı, dolayısıyla ayrılan payların ve yapılan giderlerin kamu mali yönetimi sistemi dışında tutulduğu tespit edildi. 2023 yılında Ticaret Bakanlığı tarafından müşterek hesaptan toplam 297 milyon 13 bin 627,01 TL harcandığı, 2023 yılsonu itibari ile hesap mevcudunun 131 milyon 346 bin 204,39 TL olduğu belirlendi.
Ayrıca, bu tespitin 2015 yılından bu yana Sayıştay raporlarında yer aldığı ancak herhangi bir gelişme sağlanamadığı da vurgulandı. Raporda, odalar, borsalar, TOBB bütçelerinden her yıl ayrılan ve iç ticaret hizmetlerini geliştirme payı hesabında biriken tutarların TOBB adına açılan bir banka hesabında toplandığı, bu hesaptan bakan onayı ile bakanlık ihtiyaçları için harcama yapıldığı, dolayısıyla ayrılan pay ve yapılan giderlerin kamu mali yönetimi sistemi dışında yönetildiği de belirlendi. Rapora göre, geçen yıl bu hesapta toplam 149.3 milyon TL birikti. Yıl içinde 120.8 milyon TL harcandı. Kalan bakiye 28.4 milyon TL. Bu bulgu da 2015 yılından bu yana raporlarda yer almasına karşın herhangi bir gelişme sağlanamadı.
Cumhuriyet