NEW YORK – 22 Eylül 2025 – Birleşmiş Milletler (B.M.) Genel Sekreteri Antonio Guterres, Filistin meselesine ilişkin yaptığı çarpıcı açıklamada, Filistinlilerin devlet kurma hakkının temel bir hak olduğunu vurguladı. Guterres, “Filistinliler için devlet kurmak bir ödül değil, bir haktır” diyerek, iki devletli çözümün acilen hayata geçirilmesi çağrısında bulundu.
Guterres’in sözleri, B.M. Genel Kurulu’nda düzenlenen “Filistin Meselesine Barışçıl Çözüm ve İki Devletli Çözüm” konulu Yüksek Düzeyli Uluslararası Konferans’ta dile getirildi. Konuşmasında, işgal altındaki Filistin topraklarının devam eden yasa dışı işgaline sert tepki gösteren Guterres, “Filistinlilerin eşit haklardan mahrum bırakıldığı, sürekli işgal ve eşitsizlik altında yaşamak zorunda bırakıldığı bir tek devlet gerçeği mi? Bu ne barıştır, ne adalettir, ne de uluslararası hukuka uygundur” ifadelerini kullandı.
Bu durumun İsrail’in küresel yalnızlığını derinleştirdiğini belirten B.M. lideri, Filistin devletinin kurulmasının inkâr edilmesinin, dünya genelindeki aşırılık yanlılarına “hediye” olacağını savundu.
İŞGALİN SONU VE BARIŞ İÇİN ACİL ADIMLAR
Guterres, Gazze’nin ötesinde Doğu Kudüs dahil işgal altındaki bölgelerin durumuna dikkat çekerek, işgalin hukuktan kaynaklanan bir sorumlulukla sona ermesi gerektiğini vurguladı. “Filistin devletinin kurulması ile İsrail’in güvenliği arasında sahte bir tercih yaratılmasını reddedelim. İşgalin güvenlik getirmediğini kabul edelim” diyen Guterres, her iki tarafın meşru haklarının eşit şekilde ele alınması gerektiğini ifade etti.
Konuşmasında somut adımlar da sıralayan Guterres, şu taleplerde bulundu:
- Şiddetin derhal sona erdirilmesi,
- Uluslararası Adalet Divanı’nın çağrısı doğrultusunda ilhak ve yerleşim faaliyetlerinin durdurulması,
- Filistinlilerin zorla yerinden edilmesi ve etnik temizlik riski taşıyan uygulamaların reddedilmesi,
- Uluslararası hukuk ihlâlleri için tam hesap verebilirliğin sağlanması,
- Güvenilir bir siyasî diyaloğun yeniden başlatılması,
- Her iki halkın eşit haklarının ve onurunun teyit edilmesi.
“VİCDANIN ÇAĞRISI: NE GÜVENSİZLİK NE SÜREKLİ İŞGAL”
Guterres, konunun sadece siyasî bir mesele olmadığını, aynı zamanda ortak değerler ve ilkelerle ilgili olduğunu belirterek, “Hiçbir ulus sürekli bir güvensizlik içinde yaşamamalıdır ve hiçbir halk sürekli işgal altında yaşamamalıdır. Bu, vicdanın çağrısıdır. Bu çağrıya açıklıkla, cesaretle ve kararlılıkla cevap verelim” dedi.
B.M. üye ülkelerine Filistinliler, İsrailliler, Orta Doğu ve dünya halkları için barış yolunu seçme çağrısı yapan Guterres, zamanın hızla azaldığını ve umutların yıkılmak üzere olduğunu hatırlattı.
Bu açıklama, Gazze’deki devam eden çatışmalar ve bölgedeki gerilimin arttığı bir dönemde geldi. Filistin tarafı Guterres’in sözlerini “tarihî bir adım” olarak nitelendirirken, İsrail yetkililerinden henüz resmî bir yanıt gelmedi.
B.M., iki devletli çözümün hayata geçirilmesi için acil ve geri döndürülemez adımlar atılması gerektiğini yinelerken, uluslararası toplumun bu çağrıya nasıl yanıt vereceği merak konusu.
Guterres’in konuşması, Filistin halkının kendi kaderini tayin hakkını uluslararası hukuk çerçevesinde savunan B.M.’nin uzun vadeli tutumunu bir kez daha teyit ediyor. Gelişmeleri takip ediyoruz.