Prof. Dr. Daron Acemoğlu: Sürekli sağlıklı bir büyüme olması için ücretlerin artması lazım. Türkiye’deki ücret artışı istikrarlı değil. Türkiye çok eşitsiz bir ülke.
Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MIT) ekonomi profesörlerinden Daron Acemoğlu, demokrasilerin büyümeye pozitif katkısının olduğuna ancak dünyada demokrasi baharının bittiğine dikkat çekerek “Demokrasinin son baharındayız. Umarım kışına girmeyiz” dedi. Türkiye İş Bankası’nın, 100’üncü kuruluş yıldönümü vesilesiyle düzenlediği “Atatürk Vizyonuyla Gelecek Yüzyıla Bakış” başlıklı uluslararası konferansında konuşan Prof. Dr. Acemoğlu, dünyada düşük faiz döneminin bittiğini ve Türkiye’de de zaten faizin yüksek olduğu bir ortam olduğunu belirtti.
Bütün dünyada teknolojiyle ilgili yapılması gereken yatırımların ve adaptasyonların yüksek faizlerin olduğu dönemde yapılacağını vurgulayan Acemoğlu, bunun bir zorluk olduğunun altını çizdi. Acemoğlu’nun konuşmasının satır başları şöyle: Hem Türkiye hem de tüm dünya ekonomileri için çok daha kolay adaptasyon zamanı artık bitti. Daha da kötüsü, hem Türkiye’de hem dünyada bütçe açıkları artmaya başladı.
Teknolojiye yatırımda ciddi anlamda geri olan Türkiye’nin büyümesi tüketim ve inşaattan geliyor. Tüketim tabii çok iyi bir şey, insanların tüketmeye ihtiyacı var. Ama aynı zamanda yatırım lazım. Türkiye’deki inşaat sektörüne olan yatırım oranını başka hiçbir ülkede göremezsiniz. Demokrasinin ve dinamik bir ekonominin gelişmesi için devlet ve toplum arasında bir güç dengesi olmalı. Bu dengesizlikler gelecek 20 yıl için daha önemli olacak.
Türkiye’nin ekonomik olarak, bilimsel olarak, siyasi olarak teknolojik akımlara hazır olması lazım ve buna şu anda başlanmalı. Türkiye, hiçbir zaman Çin, Güney Kore, Tayvan, Singapur gibi bir büyümeye ulaşamadı. Dünya nüfusu yaşlanıyor, Türkiye’de de nüfus çok hızlı yaşlanacak. Türkiye buna yeterince önem vermiyor, bunun negatif etkileri olacak.
ÖZGÜRLÜK ORTAMI SAĞLANMALI
Chicago Üniversitesi’nde ekonomist Prof. Dr. Ufuk Akçiğit de anlık değil uzun vadeli büyümelerin sonuç verdiğini vurgulayarak “Ekonomik büyüme verimliliğe, verimlilik de teknolojiye ve bilime bağlı. Üç şeye artık dikkat etmemiz gerekiyor; bilime ve bilim insanlarına artık hak ettikleri değeri göstermek, şirketlerimizin dünyadaki teknolojileri üretebilecekleri ortam ve politikalar geliştirmek, fikri ve vicdanı hür gençlerimizin hayal kurabilecekleri ve hayallerini gerçekleştirebilecekleri düşünce özgürlüğü ortamını sağlayabilmek” dedi.
İş Bankası Genel Müdürü Hakan Aran ise teknolojiyi çok dikkatli kullanmaya özen gösterdiklerini belirterek, teknolojiyi insanın yerine değil yanına konumlandırdıklarını ve çalışanların veri analitiği, yapay zekâ kullanımı konusunda becerilerini geliştirerek kritik bir dönüşümü istihdamdan taviz vermeden yönetmeye çalıştıklarını vurguladı.
Cumhuriyet