Bilim insanları, Atlantik’in en kritik akıntı sistemini kurtarmak için Bering Boğazı’na dev bir bariyer inşa etmeyi tartışıyor. Bu öneri, iklim krizine karşı bugüne dek gündeme gelen en sıra dışı jeomühendislik fikirlerinden biri olarak öne çıkıyor.
ARKA PLAN: AMOC KRİZİ
AMOC (Atlantik Meridyenel Devrilme Dolaşımı), Kuzey Yarımküre ikliminin en önemli düzenleyicilerinden biri. Bu sistem, tropiklerden kuzeye sıcak su taşıyarak Avrupa’nın ılıman iklimini mümkün kılıyor. Son yıllarda yapılan ölçümler, AMOC’un tehlikeli biçimde yavaşladığını gösteriyor. Eğer tamamen çökerse:
- Avrupa’da sert kışlar ve tarımda büyük kayıplar,
- Tropik bölgelerde aşırı yağış ve kuraklık döngüleri,
- Küresel deniz seviyelerinde ani yükselişler yaşanabilir.
ÖNERİLEN ÇÖZÜM: BERİNG BOĞAZI BARİYERİ
Bering Boğazı, Rusya ile Alaska arasında, Arktik Okyanusu’nu Pasifik’e bağlayan dar bir geçit. Genişliği yaklaşık 92 km, derinliği ise 50 metre civarında. Bilim insanlarının önerisi: Bu boğazın üzerine dev bir bariyer kurarak Pasifik’ten Arktik’e giren tatlı su akışını kontrol etmek. Amaç, Arktik’teki tatlı suyun Atlantik’e ulaşmasını sınırlamak. Çünkü bu tatlı su, AMOC’un tuzluluk dengesini bozarak akıntının çökmesine yol açıyor.
TARTIŞMALAR VE RİSKLER
- Maliyet ve mühendislik zorlukları: 90 km uzunluğunda bir bariyer, tarihte görülmemiş büyüklükte bir inşaat projesi olurdu.
- Ekolojik etkiler: Bering Boğazı, balık göçleri ve ekosistemler için kritik bir geçiş noktası. Bariyer, bu döngüleri bozabilir.
- Jeopolitik sorunlar: Boğaz, Rusya ve ABD arasında sınır oluşturuyor. Böyle bir proje, iki ülkenin iş birliğini zorunlu kılar.
- Alternatif çözümler: Bazı uzmanlar, karbon emisyonlarını azaltmanın ve Arktik buzullarını korumanın, bu tür dev projelerden daha güvenli olduğunu savunuyor.
OLASI SONUÇLAR
Eğer bariyer başarılı olursa, AMOC’un çökmesi engellenebilir ve Avrupa ile Kuzey Amerika’nın iklim dengesi korunabilir. Ancak başarısız olursa, ekosistemlere ve uluslararası ilişkilerde büyük krizlere yol açabilir. Bu nedenle öneri, şimdilik “son çare” jeomühendislik fikri olarak görülüyor; uygulanması yakın zamanda beklenmiyor.
Özetle: Bering Boğazı’na dev bir bariyer inşa etme fikri, iklim krizine karşı radikal bir jeomühendislik önerisi. AMOC’un çökmesini önlemek için düşünülüyor, fakat teknik, ekolojik ve siyasi riskleri nedeniyle büyük tartışmalara yol açıyor.
Kaynaklar:
Sözcü
Vikipedi