Çinli dev, vergi teşvikleriyle satış rekoru kırdı ama Manisa’da hâlâ çivi çakılmadı!
Manisa’da 1 milyar dolarlık dev fabrika vaat eden Çinli elektrikli otomobil devi BYD, yatırım anlaşmasının üzerinden 1,5 yıl geçmesine rağmen sözünü tutmuyor. Temmuz 2024’te Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın huzurunda imzalanan anlaşmayla Türkiye’ye gelen özel vergi muafiyeti sayesinde BYD, 2025’te yaklaşık 40-50 bin araç satarak pazar payını katladı. Ancak Manisa Organize Sanayi Bölgesi’nde tahsis edilen 160 hektarlık arazide henüz temel bile atılmadı.
TEŞVİK ALDI, SATIŞLARI PATLATTI, YATIRIMDA SESSİZLİK…
Anlaşma sonrası Çin menşeli elektrikli araçlara uygulanan %40 ek gümrük vergisinden muaf tutulan BYD, 2024 başından 2025 Kasım itibarıyla Türkiye’de yaklaşık 40 bin araç sattı.
2025’in ilk 6 ayında 25 binin üzerinde satış yaparak en hızlı büyüyen marka oldu. Geçen yıl aynı dönemde sadece birkaç bin araç satan şirket, teşvik sayesinde satışlarını 20 kat artırdı.
Ancak fabrika için gereken somut adım yok: ÇED süreci tamamlandı, arazi tahsisi yapıldı ama inşaat hâlâ başlamadı.
MACARİSTAN’DA FABRİKA HIZLA YÜKSELİRKEN TÜRKİYE BEKLETİLİYOR
BYD, aynı dönemde Macaristan’ın Szeged şehrinde kurduğu fabrikayı hızla tamamlıyor. Uydu görüntülerine göre Macaristan tesisi 2025 sonunda üretime hazır hale geliyor. Türkiye’deki yatırım ise “belirsiz” bir şekilde ertelenmiş görünüyor.
SEKTÖR TEMSİLCİLERİ VE SİYASİLER İSYANDA
Otomotiv Sanayii Derneği (OSD) Başkanı Cengiz Eroldu: “Bir yıl geçti, Manisa’da hâlâ hiçbir faaliyet yok. Kendileri açıklama yapmalı.”
Bağımsız Milletvekili Burak Dalgın, TBMM’ye soru önergesi verdi: “Teşvik hemen verildi ama yatırım taahhüdü yerine getirilmedi.”
Yerel kaynaklar: “BYD, teşvik avantajını kullanıp ithalatla yetiniyor, üretim için acele etmiyor.”
BYD CEPHESİNDEN RESMİ AÇIKLAMA YOK
Şirket yetkilileri en son Eylül 2025’te “İnşaata en kısa sürede başlanacak, 2026’da üretim başlayacak” demişti. Ancak Kasım 2025 itibarıyla sahada hiçbir hareketlilik yok.
Uzmanlar, küresel yavaşlama ve Çin iç pazarındaki rekabetin BYD’yi yatırımları ertelemeye ittiğini belirtiyor.
Manisa’da 10 bin kişilik istihdam hayali kuran binlerce kişi ve bölge ekonomisi belirsizlik içinde.
VATANDAŞLAR ARTIK SORUYOR:
BYD, Türkiye’yi ve Manisa’yı gerçekten kazıkladı mı? Yoksa bu sadece “stratejik gecikme” mi?
Gelişmeler yakından takip ediliyor…