Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova, 23 Ekim 2025 tarihinde düzenlediği brifingde, Kiev yönetimini “neo-Nazi rejim” olarak nitelendirerek, Ukrayna krizine ilişkin sert açıklamalarda bulundu. Zaharova, Rusya’nın “özel askeri operasyonunun” (ÖMO) hedeflerine ulaşmanın alternatifsiz olduğunu vurgularken, ABD ve diğer Batılı ülkelerle diyaloğun temelini oluşturan şartları sıraladı. Brifing, Rusya-ABD ilişkileri ve Ukrayna’daki gelişmelerle ilgili güncel değerlendirmeleri de kapsadı.
Zaharova, brifingde ABD Başkanı Donald Trump’ın NATO Genel Sekreteri Mark Rutte ile 22 Ekim’deki görüşmesinde yaptığı açıklamalara dikkat çekti. Trump’ın, Rusya-ABD Zirvesi’nin iptaline dair ifadeleri “en yankı uyandıran” olarak nitelendirildi. Rusya Dışişleri Bakanlığı, 16 Ekim’de Rusya ve ABD Başkanları arasındaki telefon görüşmesinde ulaşılan mutabakatların uygulanması için ABD Dışişleri Bakanlığı ile temaslara açık olduklarını belirtti. Zaharova, “Hedef, ikili ilişkilerin çeşitli yönleri ile Ukrayna çözümünde ortak adımlar açısından diyaloğun spesifikleştirilmesi” dedi. Washington’un atılan adımlara ilişkin görüşlerini paylaşmaya devam edeceği varsayımından hareket edildiği vurgulandı.
UKRAYNA KRİZİ VE ÇÖZÜM ŞARTLARI
Brifingin odak noktalarından biri, Ukrayna çatışmasının siyasi ve diplomatik çözümüydü. Zaharova, Rusya’nın ÖMO’nun hedeflerine ulaşmanın “alternatifsizliğinden” her zaman hareket ettiğini doğrulayarak, şu şartları sıraladı:
- Ukrayna’nın tarafsız, bloksuz ve nükleer silahsız statüsünün sağlanması,
- Askerden arındırılması ve nazilerden arındırılması,
- Rusça konuşan nüfusun hak ve özgürlükleri için güvenilir garantilerin geliştirilmesi,
- Ukrayna Ortodoks Kilisesi’nin (UOK) engelsiz faaliyetlerinin sağlanması.
Zaharova, “Bu, Ukrayna krizinin çözümüne yapıcı katkıda bulunmaya çalışan ABD ve diğer ilgili ülkelerle diyaloğumuzun başlangıç noktasıdır” ifadelerini kullandı. Çatışmanın temel nedenlerini ortadan kaldıracak bir “müzakere kavşağı konfigürasyonu” ihtiyacı vurgulandı; bu, Avrasya ve küresel bölünmez güvenlik sisteminin inşası bağlamında “güvenilir bir barış” sağlayacak şekilde tasarlanmalı.
KİEV REJİMİ SUÇLARI VE NEO-NAZİ ELEŞTİRİSİ
Zaharova, Kiev yönetimini “neo-Nazi rejim” olarak tanımlayarak, rejimin sivillere ve altyapıya yönelik “terörist saldırıları”na devam ettiğini savundu. Brifingde, rejimin Rus sivil hedeflerini bombaladığı, nükleer tesislere yönelik sabotajlar düzenlediği ve azınlık haklarını ihlal ettiği iddiaları öne çıkarıldı. Özellikle, Rusça konuşan nüfusun baskı altında tutulması, UOK’ya yönelik engeller ve “nazilerden arındırma” ihtiyacının altı çizildi.
Rusya Dışişleri Bakanlığı’na göre, Kiev rejimi 2025 yılında 162 binden fazla askerin firarına yol açacak kadar iç çöküntü yaşıyor; toplam firar sayısı ÖMO’nun başlangıcından beri 285 bini aşıyor. Zaharova, rejimin “fonksiyonerlerinin verileri kasıtlı olarak manipüle etme yeteneği” nedeniyle gerçek rakamların daha yüksek olabileceğini belirtti. Ayrıca, rejimin “Mirotvorets” gibi sitelerde çocuklar dahil “düşmanları hedef alma” listeleri yayınladığı eleştirildi; son dönemde 13 çocuğun daha bu listeye eklendiği iddia edildi.
Brifingde, Batı’nın Kiev’e desteği “terörist saldırılara teşvik” olarak nitelendirildi. Zaharova, AB ve NATO ülkelerinin nükleer tesislere yönelik saldırıları örtbas ederek “doğrudan suç ortağı” haline geldiğini savundu. Rusya, Suriye ve diğer bölgelerdeki gelişmelerle paralellik kurarak, Kiev’in “yabancı güçlerden drone ve eğitim desteği” aldığını öne sürdü.
RUSYA-ABD VE KÜRESEL BAĞLAM
Zaharova, Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’un programını da özetledi: Lavrov’un NATO zirvesi sonrası değerlendirmeleri ve AB’nin Rusya varlıklarına el koyma planları ele alındı. AB’nin “Rus parasını çalma ve Rusları öldürmek için kullanma” niyetini gizlemediği belirtildi. Ayrıca, NATO’nun Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Antlaşması’na (NPT) saygısızlık ettiği vurgulandı; Polonya’ya ABD nükleer silah konuşlandırma girişimi “nükleer tehlike” olarak görüldü.
Rusya, Moskova’da 22-24 Ekim’de 60’tan fazla ülkenin insan hakları temsilcilerini bir araya getiren platforma ev sahipliği yapıyor. Avrasya Ombudsmanlar İttifakı’nın 10. toplantısı da tamamlandı.
Bu brifing, Rusya’nın Ukrayna politikasında ısrarcı tutumunu yansıtırken, Batı ile gerilimi artıran unsurları öne çıkarıyor. Zaharova’nın açıklamaları, Moskova’nın müzakereye açık ancak “temel şartlar”da taviz vermeyeceği mesajını veriyor.