Oslo, 9 Eylül 2025 (A.A.) – Norveç’te 8 Eylül’de gerçekleştirilen parlamento seçimlerini, Başbakan Jonas Gahr Støre lîderliğindeki İşçi Partisi (Ap) önderliğindeki merkez-sol blok dar bir farkla kazanarak, Støre’nin ikinci dönemini garantiledi. Yaklaşık 5,6 milyon nüfuslu ülkede, 4,3 milyon seçmenin oy kullandığı seçimlerde, 169 üyeli Storting (Ulusal Meclis) için sandık başına gidildi. Oyların yüzde 95’inden fazlasının sayımının ardından, İşçi Partisi’nin oy oranı yüzde 28,1’e ulaşırken, merkez-sol ittifakı mecliste 88 sandalye elde etti.
KIRMIZI-YEŞİL BLOK MECLİS ÇOĞUNLUĞUNU SAĞLADI
Seçim sonuçları, erken oyların rekor düzeyde (yaklaşık 1,9 milyon) sayılmasıyla akşam saatlerinde netleşti. İşçi Partisi, Kızıl Parti (Rødt), Sosyalist Sol Parti (SV), Yeşiller (MDG) ve Merkez Parti (Sp) gibi partilerden oluşan kırmızı-yeşil blok, toplamda 88 sandalyeyle meclis çoğunluğunu (85 sandalye) sağladı. Bu zafer, Støre’nin azınlık hükûmetinin devamını sağlarken, eski N.A.T.O. Genel Sekreteri Jens Stoltenberg’in mâliye bakanı olarak kabinede yer almasıyla güçlenen sol bloğun başarısını pekiştirdi.
SAĞ POPÜLİST DALGA: İLERLEME PARTİSİ TÂRİHÎ BAŞARI ELDE ETTİ
Seçimde dikkat çeken gelişme, sağ popülist İlerleme Partisi’nin (FrP) oy oranını ikiye katlayarak yüzde 24’e çıkarması ve en iyi sonucunu alması oldu. Bu, muhafazakâr seçmenlerde sağa kayışı işâret ederken, eski Başbakan Erna Solberg’in lîderliğindeki Muhafazakar Parti (H) üçüncü sıraya geriledi. Sağ blokun toplam sandalye sayısı 81’e ulaşsa da, çoğunluğu elde edemedi. FrP lideri Sylvi Listhaug, sonucu “târihî bir zafer” olarak nitelendirerek, göç ve ekonomi politikalarında daha sert adımlar vaat etti.
KAMPANYA GÜNDEMİ: EKONOMİ, SAVAŞLAR VE VARLIK FONU
Seçim kampanyası; yaşam mâliyeti, zenginlik vergisi, Ukrayna ve Gazze savaşları ile Norveç’in 2 trilyon dolarlık egemen varlık fonunun İsrâil bağlantılı yatırımları gibi konularla şekillendi. Sol blok, Rusya’nın agresif tutumu ve Ukrayna krizi nedeniyle N.A.T.O. kökenli Stoltenberg’in katılımıyla güç kazandı. Sağ ise petrol arama ve vergi indirimlerini ön plana çıkardı.
STØRE: “SOSYAL DEMOKRASİ SAĞ DALGALARA RAĞMEN KAZANABİLİR”
Başbakan Støre, Oslo’daki İşçi Partisi genel merkezinde destekçilerine hitaben yaptığı konuşmada, “Bu sonuç, Avrupa’da yükselen sağ güçlere rağmen sosyal demokrasinin seçim kazanabileceğini gösteriyor. Dört yıl daha!” diyerek coşkuyu paylaştı. Zafer konuşmasında, yeni hükûmetin yaşam mâliyetiyle mücâdele, yeşil enerji ve sosyal refahı önceliklendireceğini vurguladı. Ancak, beş partiye bağımlı bir meclis ortamında koalisyon müzâkerelerinin zorlu geçeceği belirtiliyor.
UZMAN GÖRÜŞÜ VE KATILIM ORANI
Uzmanlar, Norveç’in İskandinav komşularından (İsveç ve Finlandiya’daki sağ hükûmetler) farklı olarak solun zaferiyle istisnâ konumunu koruduğunu ifâde ediyor. Tromsø Üniversitesi’nden Doç. Dr. Jonas Stein, “Støre başbakan olarak kalacak, ancak beş partiye bağımlı zor bir parlamento ortamı bekliyor” dedi.
Seçimde katılım oranı yüzde 78 civarında gerçekleşirken, orantılı temsil sistemiyle 19 seçim bölgesinden milletvekilleri belirlendi. Sonuçlar, Norveç’in petrol zengini ekonomisi ve refah devletini koruma dengesini yansıtıyor. Yeni hükûmetin oluşumu için müzâkereler önümüzdeki günlerde başlayacak.