A.B.D.’nin Güney Karayipler’e yedi savaş gemisi ve bir nükleer hızlı saldırı denizaltısı konuşlandırması, A.B.D. ile Venezuela arasındaki gerilimi yeni bir boyuta taşıdı. A.B.D. yönetimi, bu hamlenin Lâtin Amerika’daki uyuşturucu kartelleriyle mücâdele kapsamında yapıldığını iddia ederken, Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro, bu adımı ülkesine yönelik bir tehdit olarak nitelendirerek sert bir şekilde kınadı.
A.B.D.’NİN ASKERÎ YIĞINAĞI
A.B.D. Başkanı Donald Trump’ın talimatıyla başlatılan operasyon, Lâtin Amerika kökenli uyuşturucu kartellerine karşı yerinde mücâdele amacıyla bölgeye yaklaşık 4.500 asker, 2.200 deniz piyadesi, üç güdümlü füze destroyeri, bir amfibi hücum gemisi, bir güdümlü füze kruvazörü ve bir nükleer hızlı saldırı denizaltısı olan USS Newport News’un gönderilmesini içeriyor.
A.B.D. Donanması’na ait gemiler arasında USS Lake Erie füze kruvazörü de bulunuyor. Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt, bu sevkiyatın “A.B.D. halkının güvenliğini sağlamak ve uyuşturucu akışını durdurmak” için gerekli olduğunu savundu. Leavitt, Maduro’yu “kaçak kartel lideri” olarak nitelendirerek, A.B.D.’nin “Amerikan gücünün tüm unsurlarını kullanmaya hazır” olduğunu vurguladı.
Pentagon Sözcüsü Sean Parnell ise operasyonun bölgesel ortaklarla koordinasyon içinde yürütüldüğünü ve “A.B.D. topraklarını tehdit eden kartellerin yok edilmesi” hedefiyle gerçekleştirildiğini belirtti. Sevkiyatın ölçeği, A.B.D.’nin geçmişte Panama (1989) ve Haiti (1994) gibi bölgelerde rejim değişikliği için gerçekleştirdiği operasyonları hatırlatıyor.
VENEZUELA’NIN TEPKİSİ
Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro, A.B.D.’nin askerî yığınağını “bölgesel barış ve uluslararası taahhütlerin ağır bir ihlâli” olarak nitelendirdi. Maduro, “Hiç kimse Venezuela topraklarına dokunmaya kalkışmasın. A.B.D., uyuşturucuyla mücâdele etmek istiyorsa bunu kendi topraklarında ve Kolombiya ile Orta Amerika’daki mafyalara karşı yapmalı” diyerek A.B.D.’yi eleştirdi.
Venezuela, A.B.D.’nin nükleer denizaltı konuşlandırmasını “açık bir gözdağı” olarak tanımladı ve Birleşmiş Milletler’e (B.M.) bu tehdide karşı adım atma çağrısında bulundu.
Venezuela Savunma Bakanı Vladimir Padrino Lopez, “Catatumbo Yıldırımı Operasyonu” kapsamında Kolombiya sınırına 15.000 asker konuşlandırıldığını ve Karayipler’deki kara sularına daha büyük tonajlı gemiler, dronlar ve deniz piyâdeleriyle su yolu devriyeleri gönderildiğini duyurdu. Lopez, “Maracaibo Gölü’nde ve Venezuela Körfezi’nde deniz devriyeleri ile kuzeyde kara sularımızda önemli bir sevkiyatımız olacak” dedi.
Maduro ayrıca, ülkesinin savunması için 4,5 milyon milis gücünün hazır olduğunu iddia etti, ancak bağımsız kaynaklar bu sayının çok daha düşük olabileceğini belirtiyor.
BÖLGESEL VE ULUSLARARASI TEPKİLER
Kolombiya Cumhurbaşkanı Gustavo Petro, A.B.D.’nin hamlesini “uyuşturucuyla mücâdele bahanesiyle askerî işgâl hazırlığı” olarak değerlendirerek, bu durumun bölgeyi “Suriye’ye dönüştürebileceği” uyarısında bulundu.
Küba Devlet Başkanı Miguel Diaz Canel ise A.B.D.’nin hareketini “emperyalist bir gövde gösterisi” olarak kınadı. Lâtin Amerika İçin Bolivarcı İttifak (ALBA), A.B.D.’nin eylemlerinin bölgedeki barış ve istikrara tehdit oluşturduğunu belirtti.
GERİLİMİN ARKA PLÂNI
A.B.D., Venezuela lideri Nicolas Maduro’yu uzun süredir “Cartel de los Soles” adlı uyuşturucu kaçakçılığı örgütünün lideri olmakla suçluyor ve hakkında 50 milyon dolar ödül koydu. A.B.D. Uyuşturucuyla Mücâdele Dairesi (DEA), Maduro’nun Kolombiyalı gerillalar ve Meksikalı kartellerle iş birliği yaparak A.B.D.’ye fentanil karışımlı kokain soktuğunu iddia ediyor.
Maduro ise bu suçlamaları reddederek Venezuela’nın koka ekimi ve kokain üretiminden arınmış olduğunu savunuyor.
A.B.D.’nin Karayipler’e yaptığı bu askerî yığınağın, uyuşturucuyla mücâdele kisvesi altında Maduro rejimine baskıyı artırmak ve potansiyel bir rejim değişikliği operasyonuna zemin hazırlamak için yapıldığına dair endişeler artıyor.
Bölgedeki tansiyonun daha da yükselmesi beklenirken, uzmanlar A.B.D.’nin doğrudan bir işgâl başlatma ihtimalini düşük görse de, bu hareketin bölgesel güvenliği ciddî şekilde tehdit ettiğini vurguluyor.