Fransa Başbakanı François Bayrou, ülkedeki artan siyasi belirsizlik ve ekonomik zorluklar gölgesinde, hükümetinin 2026 bütçe planına destek sağlamak amacıyla 8 Eylül’de Ulusal Meclis’te güvenoyu isteyeceğini duyurdu. Paris’te düzenlenen basın toplantısında konuşan Bayrou, kamu borçlarını azaltmayı hedefleyen ve 40 milyar avrodan fazla harcama kesintisi öngören bütçe tasarısının tartışılmadan önce parlamentodan onay alması gerektiğini vurguladı.
Bayrou, “Üstesinden gelmemiz gereken acil bir tehlikeyle karşı karşıyayız. Ülkemiz tehlike altında,” diyerek bütçe açığının kontrol altına alınmasının kritik önemde olduğunu belirtti. Hükümetin önerdiği plan, iki resmi tatilin kaldırılması, sosyal yardım harcamalarının ve vergi dilimlerinin 2025 seviyelerinde sabit tutulması gibi tartışmalı maddeler içeriyor. Ancak bu öneriler, hem sol hem de sağ muhalefet partileri tarafından sert bir şekilde eleştiriliyor.
MUHALEFETTEN SERT TEPKİLER
Muhalefet partileri, Bayrou’nun bütçe planını “kemer sıkma politikası” olarak nitelendirerek hükümete destek vermeyeceklerini açıkladı. Boyun Eğmeyen Fransa (LFI) Partisi lideri Manuel Bompard, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, 8 Eylül’deki güven oylamasının “Macronculuğun sonunu getirecek bir fırsat” olduğunu ifade etti.
Fransa Komünist Partisi (PCF) Sözcüsü Leon Deffontaines ise “Bu hükümeti düşürmek gerekecek” diyerek net bir tavır ortaya koydu. Aşırı sağcı Ulusal Birlik Partisi (RN) lideri Jordan Bardella da, “Fransızlara acı çektiren bir hükümete asla güvenoyu vermeyiz. Vatandaşlarımız değişim ve sandığa dönüş bekliyor,” sözleriyle hükümeti hedef aldı.
SİYASİ VE EKONOMİK KRİZ DERİNLEŞİYOR
Fransa, Avrupa Birliği verilerine göre 2024 itibarıyla kamu borcunun gayrisafi yurtiçi hasılaya oranı yüzde 113 ile üçüncü sırada yer alıyor. Bütçe açığı ise yüzde 5,8 ile AB’nin yüzde 3’lük hedefini neredeyse ikiye katlıyor. Bayrou’nun selefi Michel Barnier’in 2025 bütçesinin kabul edilmemesi nedeniyle Aralık 2024’te hükümetinin düşmesi, bütçe müzakerelerinin Fransa siyasetindeki hassasiyetini bir kez daha ortaya koymuştu.
Bayrou’nun azınlık hükümeti, güven oylamasını kaybetmesi halinde düşme riskiyle karşı karşıya. Parlamento’daki bölünmüş yapı, hiçbir partinin çoğunluğu sağlayamadığı bir tablo sunarken, Bayrou’nun bütçe planını geçirmesi için diğer partilerle uzlaşması gerekiyor. Ancak muhalefetin sert tutumu ve 10 Eylül’de sol partiler ile sendikaların düzenleyeceği geniş çaplı protestolar, siyasi çalkantının daha da artabileceğine işaret ediyor. Bu protestolar, 2018’deki Sarı Yelekliler hareketine benzetiliyor.
SONBAHAR ÇALKANTILI GEÇECEK
Bayrou, sonbaharın siyasi açıdan çalkantılı geçeceğini öngördüğünü belirterek, “Her şeyin açıklığa kavuşturulması gerekiyor,” dedi. Güven oylamasının, milletvekillerinin ekonomik krizin ciddiyetini kavrayıp kavrayamayacağını göstereceğini ifade eden Bayrou, hükümetinin geleceğinin bu oylamaya bağlı olduğunu vurguladı.
Fransa’daki bu gelişmeler, hem iç politikada hem de finansal piyasalarda belirsizliği artırıyor. Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s, Aralık 2024’te Fransa’nın kredi notunu düşürmüş, Fransa Merkez Bankası da ekonomik büyüme tahminlerini aşağı yönlü revize etmişti. Bayrou’nun bütçe planı ve güven oylaması, yalnızca hükümetin değil, aynı zamanda Fransa’nın ekonomik istikrarının da sınanacağı bir döneme işaret ediyor.