Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Kur Korumalı Mevduat (KKM) sistemine yönelik önemli bir karar aldı. Banka, tüzel kişilerin KKM hesap açma ve yenileme işlemlerinin 15 Şubat 2025 tarihi itibarıyla sonlandırıldığını duyurdu. Bu karar, KKM uygulamasından çıkış stratejisi kapsamında atılan adımlardan biri olarak öne çıkıyor.
KARARIN DETAYLARI
TCMB tarafından yapılan açıklamada, “TCMB, tüm KKM hesaplarında (YUVAM hesapları dâhil) tüzel kişilerin hesap açma ve yenileme işlemlerinin 15 Şubat 2025 tarihi itibarıyla sonlandırılmasına karar vermiştir. Ayrıca, tüzel kişi KKM hesapları, KKM’nin TL’ye geçişine ve yenilenmesine ilişkin hedeflerden çıkarılmıştır,” ifadelerine yer verildi.
Bu karar, Türk Lirası’na geçişi teşvik etmeyi ve KKM uygulamasının kapsamını daraltmayı amaçlıyor.
Ayrıca, daha önce 20 Ocak 2025 tarihinde alınan bir kararla, döviz ve altın dönüşümlü KKM ile katılma hesaplarında 6 ve 12 ay vadeli hesap açma ve yenileme işlemleri de durdurulmuştu. Bu adımlar, KKM sisteminin kademeli olarak sonlandırılması hedefinin bir parçası olarak değerlendiriliyor.
KUR KORUMALI MEVDUAT NEDİR?
Kur Korumalı Mevduat (KKM), 21 Aralık 2021 tarihinde devreye giren ve TL cinsinden mevduatları döviz kuru dalgalanmalarına karşı koruyan bir finansal ürün olarak tanıtılmıştı.
Sistem, vatandaşların ve tüzel kişilerin döviz veya altın cinsinden birikimlerini TL’ye çevirmelerini teşvik etmek amacıyla geliştirilmişti. KKM’de, vade sonundaki kur artışı faiz oranını aşarsa, aradaki fark Hazine veya Merkez Bankası tarafından karşılanıyordu.
KKM’NİN MALİYETİ VE SON DURUM
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre, KKM hesaplarının büyüklüğü 2023 Ağustos’ta 3,4 trilyon TL ile zirveye ulaşmış, ancak 2024 ve 2025’te uygulamanın cazibesini azaltmaya yönelik adımlarla bu miktar azalmaya başlamıştı.
15 Ağustos 2025 itibarıyla KKM hesaplarının toplamı 441 milyar TL’ye geriledi. Ayrıca, KKM’nin Türkiye ekonomisine toplam maliyetinin yaklaşık 60 milyar dolar olduğu hesaplanıyor; bu, yakın ekonomik tarihin en yüksek maliyetli düzenlemelerinden biri olarak kayıtlara geçti.
EKONOMİSTLERDEN YORUMLAR
Ekonomistler, bu kararın TL talebini artırma ve döviz talebini azaltma çabalarının bir parçası olduğunu belirtiyor. Ancak, bazı uzmanlar, KKM’den çıkışın kolay olmayacağına dikkat çekiyor.
Eski Merkez Bankası Başekonomisti Hakan Kara, daha basit faiz artırımı politikalarının uygulanabileceğini belirtirken, Gelecek Partisi Ekonomi Politikaları Başkanı Kerim Rota, tasarruf sahiplerinin TL’ye güveninin yeniden inşa edilmesinin zor olacağını ifade etti.
SONUÇ
Merkez Bankası’nın KKM’ye yönelik son hamleleri, Türk Lirası’nı güçlendirme ve döviz talebini azaltma hedefiyle uyumlu bir şekilde ilerliyor. Tüzel kişiler için KKM hesaplarının sonlandırılması, uygulamanın kademeli olarak kaldırılacağına işaret ediyor.
Kamuoyu, bu kararların ekonomi üzerindeki etkilerini ve TL talebine katkılarını yakından takip ediyor.