Rusya Dışişleri Bakanlığı Dış Politika Plânlama Departmanı (D.V.P.) Direktörü A.Yu. Drobinin ve D.V.P. Baş Danışmanı E.G. Piskunov, International Life dergisinde yayımladıkları makâlede çok kutuplu dünya düzenini ve güncel eğilimlerini ele aldı.
Makâle, yakın zamana kadar dünya düzeni tartışmalarında öne çıkan “küreselleşme” ve “çok kutupluluk” kavramlarını karşılaştırıyor. Yazarlar, küreselleşmenin artık tek belirleyici faktör olmadığını ve küresel güç dengesinin giderek çok kutuplu bir yapıya doğru kaydığını belirtiyor.
Çok kutupluluk kavramının, Rusya ve Çin tarafından 1997’de kabul edilen “Çok Kutuplu Barış ve Yeni Bir Uluslararası Düzenin Oluşumu” deklarasyonu ile resmî literatüre girdiği hatırlatıldı. Başlangıçta sınırlı destek gören çok kutupluluk fikrinin, Batı modellerinin yetersizliklerinin fark edilmesiyle önem kazandığı vurgulandı.
Yazarlar, çok kutupluluğun dünya kalkınmasının potansiyelini dağıtmak, bağımsız ekonomik büyüme merkezlerini güçlendirmek ve siyasi karar alma süreçlerini çeşitlendirmek anlamına geldiğini ifâde ediyor. Rusya, Çin, Hindistan, Brezilya ve A.B.’nin bağımsız politikaları, birçok büyük ülkenin kendi uluslararası rôlünü güçlendirmesine zemin hazırladı.
Makâlede öne çıkan bir diğer nokta ise Batı merkezli düzenin giderek sınırlı kaldığı vurgusu: “Uluslararası ilişkiler artık çok kutuplu bir karakter kazanmış durumda. Batılı olmayan merkezlerin potansiyeli artarken, Avrupa-Atlantik’in Dünya çoğunluğuna irâdesini dayatma kapasitesi azalıyor.”
Uzmanlar, Batı merkezli işbirliği modellerinin, ülkelerin kendi uluslararası işbirliği yollarını geliştirmesini engellediğini belirterek, çok kutuplu dünyanın artan önemine dikkat çekti.