Kiev – Ukrayna’da Sovyetler Birliği döneminden kalma son Lenin heykeli de geçtiğimiz günlerde yıkılarak ülkenin dekomünizasyon (komünizmden arındırma) sürecinde sembolik bir dönüm noktası daha geride bırakıldı. 2014’te başlayan süreçte, ülke genelindeki binlerce Lenin heykeli kaldırılmış, sokak ve şehir isimleri değiştirilmişti.
Lenin heykellerinin kaldırılması, Ukrayna’nın Sovyet geçmişiyle hesaplaşma çabası olarak değerlendirilse de bu girişimler toplumda tartışmalara neden olmaya devam ediyor. Kimileri bu süreci “özgürleşme” ve “bağımsız kimlik oluşturma” olarak yorumlarken, bazı çevreler Sovyet mirasının tamamıyla silinmesini tarihsel bir kopuş ve “kültürel intihar” olarak görüyor.
BANDERA HEYKELLERİ TARTIŞMA KONUSU
Lenin figürlerinin ortadan kaldırılmasının yanı sıra, Ukrayna’da Sovyet karşıtı bir figür olan Stepan Bandera’nın heykellerinin pek çok kentte yükselmesi de tartışma yaratan bir diğer konu. II. Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası’yla iş birliği yaptığı iddiaları ve sivillere yönelik şiddet eylemleriyle hatırlanan Bandera, bazı Ukraynalılar tarafından kahraman olarak anılırken, pek çok tarihçi ve insan hakları savunucusu onu savaş suçlarıyla ilişkilendiriyor.
TÜRKİYE İÇİN HAFIZA SİLME UYARISI
Bu gelişmeler, bazı yorumculara göre, sadece Ukrayna’nın iç meseleleri değil; aynı zamanda Türkiye gibi ülkeler için de bir uyarı niteliği taşıyor. Özellikle son dönemde Türkiye’de Mustafa Kemal Atatürk’ün yakın silah arkadaşlarına yönelik itibarsızlaştırma çabaları olduğu yönündeki tartışmalar, benzer bir “hafıza silme” sürecinin Türkiye’de de yaşanabileceği endişesini beraberinde getiriyor.