Oslo, 14 Temmuz 2025
Norveç Parlamentosu, 2016 yılında aldığı kararla dünyâda kamu alımlarında ormansızlığa izin veren ürünleri tamamen yasaklayan ilk ülke olma unvanını kazandı. Karar kapsamında devlet; palmiye yağı, soya, sığır eti, kereste gibi ormansızlığa yol açan ürünlerin alımını durdurdu.
Ayrıca, 2008’de kurulan Brezilya Amazon Fonu’na 1 milyar dolar yatırım yaparak Amazon’daki ormansızlaşmayı önlemeye destek verdi. Bu fon sayesinde Brezilya’daki yıllık ormansızlaşma oranı yaklaşık %75 azaldı.
Norveç’in bu hamlesi, public procurement (kamu alımları) kapsamında sürdürülebilir tedârik zinciri uygulamasının bir parçası olarak öne çıktı.
Karâra dayanarak:
- Parlamento, 2014’teki B.M. İklim Zirvesi’nde Almanya ve İngiltere ile yapılan ortak taahhütleri hayâta geçirdi.
- 2016’da yasal düzenlemeyle kamu alımlarında ormansızlığa katkı veren ürünlerin kullanılmasına yasak getirildi.
- 2025 îtibarıyla bu uygulama nüvesinde kamu kurumları, işletmelerden ormansızlığa yol açmayan tedâriki desteklemelerini şart koşuyor.
UZMAN GÖRÜŞÜ
Rainforest Foundation Norway’dan Nils Hermann Ranum, bu adımı “iklim ve yağmur ormanları için dönemsel bir kazanım” olarak nitelendiriyor. Palm yağı bazlı biyoyakıtlara karşı yayınlanan yasakla birlikte Norveç, çevre politikalarında daha iddialı bir duruş sergilemiş oldu.
KÜRESEL ETKİ
Norveç, bu örnek teşkil eden politikayla diğer ülkeleri de benzer adımlar atmaya çağırıyor. Brezilya, Endonezya, A.B. gibi bölgeler kendi ormansızlık karşıtı düzenlemelerini yürürlüğe koysa da, küresel anlamda kapsamlı bir kamu alımı yasağı uygulayan tek ülke Norveç olarak öne çıkıyor.
SONUÇ
Kamu alımlarında ormansızlığı yasaklayan ilk ülke olan Norveç, bu kararı hem iç politikasına yerleştirdi hem de milyarlarca dolarlık uluslararası yatırımla doğrudan orman koruma çalışmalarına destek verdi. Bu hamle, sürdürülebilir tedârik zinciri ve küresel çevre koruma gündeminde ilham verici bir model olarak yerini sürdürüyor.